Підляський відділ Об’єднання українців у Польщі — 1990 – 1992 — Podlaski Oddział Związku Ukraińców w Polsce
30 років тому у Більську був заснований Союз українців Підляшшя, якого виникнення попередило утворення Підляського відділу Об’єднання українців у Польщі — пригадуємо ці події.
30 lat temu w Bielsku został założony Związek Ukraińców Podlasia, którego powstanie było poprzedzone utworzeniem Podlaskiego Oddziału Związku Ukraińców w Polsce — przypominamy tamte wydarzenia.
Konferencja założycielska Podlaskiego Oddziału Związku Ukraińców w Polsce
Можна все на світі вибирати сину, Вибрати не можна тільки Батьківщину
Василь Симоненко
Те słowa ukraińskiego poety Wasyla Symonenki mogłyby być znakomitym mottem dla przeprowadzonej 23 grudnia 1990 r. Konferencji Założycielskiej Podlaskiego Oddziału Związku Ukraińców w Polsce. To właśnie troska o stan i perspektywy ojczystej kultury, języka i wiary przodków zgromadziła w budynku przy ul. Widowskiej w Bielsku Podlaskim kilkudziesięciu działaczy ruchu ukraińskiego na Podlasiu.
Konferencja stała się uwieńczeniem procesu tworzenia struktury organizacyjnej ruchu ukraińskiego na Północnym Podlasiu. Podlaski Oddział Związku Ukraińców w Polsce został powołany do życia decyzją Rady Głównej ZUwP 30 września 1990 r. Obszarem jego działania jest zasadniczo terytorium Północnego Podlasia między rzekami Bug i Narew. Na dziś oddział posiada 5 działających kół ZUwP: w Bielsku Podlaskim, Czeremsze, Kleszczelach, Hajnówce, Białymstoku. Jego siedzibą jest Bielsk Podlaski.
Konferencję otworzył jeden z liderów ruchu ukraińskiego na Podlasiu, członek Zarządu Głównego ZUwP Eugeniusz Ryżyk, obrady poprowadził podlaski poeta Jan Kiryziuk. Następnie przedstawiono referat programowy opracowany przez członków Rady Głównej ZUwP z Podlasia: Jana Kiryziuka, Grzegorza Kuprianowicza i Eugeniusza Ryżyka. Stał się on wprowadzeniem do dyskusji, w której zabrała głos większość uczestników konferencji. Poruszono wiele problemów nurtujących prawosławną społeczność Północnego Podlasia, mówiono m.in. o obecnej sytuacji ekonomicznej i politycznej w regionie, o pozycji i perspektywach kultury ukraińskiej w naszym regionie. W wyniku dyskusji podjęto szereg uchwał.
Na Konferencji wybrano również władze Podlaskiego Oddziału Związku Ukraińców w Polsce: 20-osobową Radę Oddziału i Komisję Rewizyjną. Na swym pierwszym posiedzeniu Rada Podlaskiego Oddziału ZUwP wybrała swój organ wykonawczy — 7-osobowy Zarząd Oddziału. Pierwszym przewodniczącym oddziału został wieloletni działacz ukraiński i jeden z inicjatorów ruchu ukraińskiego Jan Kiryziuk, a sekretarzem Eugeniusz Ryżyk.
Honorowymi gośćmi Konferencji byli przedstawiciele centralnych władz Związku: Jerzy Rejt — przewodniczący ZUwP; Mirosław Werbowy — zastępca przewodniczącego ZUwP, redaktor naczelny tygodnika «Наше слово» oraz Mirosław Czech — członek Zarządu Głównego ZUwP, redaktor naczelny pisma «Зустрічі».
(gk)
Władze Podlaskiego Oddziału Związku Ukraińców w Polsce
Zarząd Podlaskiego Oddziału ZUwP:
Jan Kiryziuk — przewodniczący PO ZUwP
Eugeniusz Ryżyk — sekretarz Podlaskiego Oddziału ZUwP
Halina Bartoszuk — skarbnik
Zinaida Bobienko — członek Zarządu
Aleksander Orda — członek Zarządu
Sławomir Sawczuk — członek Zarządu
Andrzej Sidoruk — członek Zarządu
Rada Podlaskiego Oddziału ZUwP:
Mirosław Babulewicz (Bielsk Podlaski)
Halina Bartoszuk (Białystok)
Jarosław Białokozowicz (gm. Bielsk Podlaski)
Mikołaj Błaszczuk (Milejczyce)
Zinaida Bobienko (Siemiatycze)
Antoni Bondaruk (Czyże)
Adam Chwaszczewski (gm. Boćki)
Andrzej Jancewicz (Hajnówka)
Jan Kiryziuk (Bielsk Podlaski)
Aleksander Krawczuk (gm. Orla)
Piotr Niczyporuk (gm. Orla)
Aleksander Orda (Mikłasze, gm. Orla)
Jan Pawluczuk (Bielsk Podlaski)
Leon Prudiłowicz (Mielnik)
Eugeniusz Ryżyk (Bielsk Podlaski)
Sławomir Sawczuk (Czeremcha)
Andrzej Sidoruk (Kleszczele)
Bazyli Stelmach (Hajnówka)
Jarosław Wiszenko (Mielnik)
Roman Wysocki (Klimkowicze, gm. Milejczyce)
Komisja Rewizyjna:
Jan Treska (Hajnówka)
Stefan Łukaszuk (Bielsk Podlaski)
Walentyna Sidoruk (Kleszczele)
«Над Бугом і Нарвою», 1991, № 1, стор. 3.
Zdjęcie: Północne Podlasie. Widok z Góry Zamkowej w Mielniku. Foto © Ju. Hawryluk (w oryginale było umieszczone zdjęcie wykonane przez E. Ryżyka).